x تبلیغات
گروه داده پردازان همنورد

روایتی ساده از ورود به انقلاب صنعتی چهارم

انقلاب صنعتی چهارم به معنای تحول دیجیتال در صنایع است.
 
انقلاب صنعتی چهارم Industry 4.0 تحولی بزرگ است که فناوری و صنعت را در بر می‌گیرد و تکنولوژی‌هایی مثل هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، اتوماسیون‌ها و محاسبات ابری را درکنار هم ترکیب می‌کند تا فرایندهای تولید و مدیریت را تا حد ممکن بهینه سازی کند و ارتباط موثری بین دنیای دیجیتال و مجازی فراهم کند.
این تحول بزرگ در حال تغییر دادن بخش های مختلف زندگی ماست. این تغییرات پرسش‌هایی را در ذهن ما به وجود می‌آورد. ابهامات و نادانسته‌هایی درباره نتیجه این تحولات و موقعیت ما در آینده مطرح می‌شود. اینکه چه شغل‌ها و صنایع جدیدی به واسطه این تغییرات به وجود می‌آیند؟
چه جایگاه‌های شغلی از بین می‌روند؟
همراه شدن با این انقلاب چه کمکی به ما می‌کند و با چه چالش های یا موانعی روبرو خواهیم شد؟
در هر صورت پیوستن به این موج تحول هوشمند سیستمی امری ناگزیر است که مقاومت در برابر آن تنها یک نتیجه دارد و آن هم شکست و عقب ماندن درعرصه رقابت.
 اما در حال حاضر هر فردی که در جامعه فعالیت می کند تا حد زیادی درگیر دنیای داده هاست و اگر دانش کافی در این زمینه داشته باشد می تواند به کمک دیتاساینس و با مدیریت هوشمند به میزان اطمینان بیشتر در تصمیم گیری و زندگی شغلی و فردی راحت تری برسد.
اینجا و در این نوشته که نشد اما در وبلاگ وبسایت داده پردازان همنورد سعی بر آن داریم که در سطح عمومی و تخصصی به معرفی و توضیح توانمندی های علم داده بپردازیم.
البته این بمباران اطلاعات و انواع محتواها در دسته های مختلف حوصله افراد را کم کرده اما خوشبختانه نسلی که با آنها سروکار داریم به مطالعه علاقه دارند و امیدواریم که نوشته های ما بتواند اندکی روشن کننده مسیر پیشرفت در آینده باشد.
اینجا به اختصار تیترهای نوشته مورد نظرمان را می آوریم و در پایان لینک مطالعه را برای شما می گذاریم. اگر دوست داشتید بخوانید تا ما هم از مزایای مطالعه شما بهره مند شویم.
اهمیت یادگیری علم داده (دیتاساینس)
روند شکل گیری علم داده
کاربردهای علم داده
-         کشف الگوها
-         ساخت محصولا و راه حل های جدید
-         شناسایی فرصت ها و عدم اتلاف هزینه و سرمایه
مراحل فرایند به کار گیری علم داده
تکنولوژی های علم داده
تفاوت علم داده و آمار
تفاوت علم داده و مهندسی داده
تفاوت علم داده و تتحلیل کسب و کار
تفاوت علم داده و تحلیل داده
تفاوت علم داده و داده کاوی
علم داده و مدیریت هوشمندانه
مطالعه بیشتر درباره علم داده

 

علم داده و مخلفاتش در سازمان

 علم داده یا دیتا ساینس (Data Science) به عنوان یکی از حوزه‌های پیشرو در دنیای فناوری اطلاعات، به سرعت رشد کرده و تبدیل به یک ابزار بسیار مهم در پیشبرد اهداف و راهبرد استراتژیک سازمان‌ها شده است. داده‌هایی که از منابع مختلف جمع‌آوری می‌شوند، مهم‌ترین و ارزشمندترین دارایی هر سازمان هستند. در ادامه به بررسی اهمیت و نقش کاربرد علم داده در سازمان‌ها می‌پردازیم و نقشه‌ راه علم داده را تا حد ممکن ترسیم می‌کنیم.

به بیان شفاف تر اینکه دستاوردهای استفاده از دیتاساینس یا علم داده در هر سازوکاری شامل موارد زیر است:

- تصمیم گیری حرفه ای

- شناخت بهتر از وضعیت موجود

- کاهش هزینه ها

- افزایش امنیت

- شناسایی بهتر فرصت ها

- انعطاف پذیری بیشتر نسبت به تغییرات

- بهبود تجربه مشتری و مصرف کننده

- برتری در رقابت

 

- تسهیل پیشبرد اهداف

معرفی نقشه راه علم داده

مسیری که باید در راه کسب تخصص در علم داده طی کرد شامل مراحل زیر می‌شود:

مفاهیم پایه: در این مرحله، فرد با مفاهیم اساسی علم داده آشنا می‌شود. مواردی مانند: مفهوم داده، داده‌های ساختاریافته و نامنظم، تحلیل داده، و مهارت‌های مورد نیاز برای کار با داده‌ها.

برنامه‌نویسی و ابزارها: در این مرحله به یادگیری برنامه‌نویسی و استفاده از ابزار و زبان‌های مرتبط با علم داده مثل Python و R تاکید می‌شود. همچنین آشنایی با ابزاری نظیر Jupyter Notebook و محیط‌های توسعه تخصصی نیز اهمیت زیادی دارد.

آمار و احتمالمفاهیم آماری و احتمالی فاکتورهای مهمی در تحلیل داده و ایجاد مدل‌ها هستند. در این مرحله، یادگیری و افزایش مهارت در ریاضیات و آمار مورد نیاز برای مدیریت داده‌ها و انجام تجزیه و تحلیل‌های پیشرفته، نقش مهمی ایفا می‌کند.

تجزیه و تحلیل داده: در این مرحله، باید با تکنیک‌ها و روش‌های تجزیه و تحلیل داده آشنا شد که شامل تبدیل داده، تصمیم‌گیری مبتنی بر داده و مدل‌سازی داده می‌شود.

یادگیری ماشین و هوش مصنوعی: مفاهیم مربوط به یادگیری ماشین و هوش مصنوعی در این مرحله از نقشه راه علم داده مورد توجه قرار می‌گیرد که انواع مختلف الگوریتم‌ها، شبکه‌های عصبی، و تکنیک‌های یادگیری عمیق را نیز در بر می‌گیرد.

بانک داده و مدیریت داده: آشنایی با سیستم‌های مدیریت داده مانند SQL وNoSQL  و توانایی کار با بانک‌های داده مورد نیاز است.

پروژه‌های عملی: در این مرحله، باید پروژه‌های اجرایی علم داده انجام شوند تا تجربه و مهارت لازم برای اجرای پروژه‌های جامع و بزرگ به دست بیاید.

مهارت‌های ارائه و تفسیر نتایج: توانایی ارائه و بیان نتایج تحلیل‌های داده به افراد غیرمتخصص و تفسیر آنها برای کمک به تصمیم‌گیری‌های کسب‌وکاری بسیار مهم است.

مهارت‌های تخصصی: در این مرحله، شما می‌توانید به موارد تخصصی در حوزه‌های خاص رشته علم داده بپردازید، مانند کلان داده  (Big Data)، تشخیص الگوها، یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning)، و غیره.

بازار کار علم داده

رشته علم داده یک حوزه گسترده و رو به رشد در علوم کامپیوتر و تحلیل داده است و به عنوان یکی از حوزه‌های پرطرفدار در حال توسعه در بازار کار شناخته می‌شود. در نتیجه، برای متخصصان علم داده می‌توان در بخش‌های مختلف صنایع و کسب وکارها، جایگاه‌های شغلی بسیاری پیدا کرد. در زیر تعدادی از جایگاه‌های شغلی معمول برای علم داده ذکر شده است:

متخصص علم داده (Data Scientist)

مهندس داده (Data Engineer)

متخصص تجزیه و تحلیل داده (Data Analyst)

مهندسی یادگیری ماشین (Machine Learning Engineer)

تحلیلگر امنیت داده (Data Security Analyst)

تحلیلگر بازار (Market Analyst)

متخصص تجزیه و تحلیل متن (Text Analyst)

مدیر علم داده (Data Science Manager)

مشاور علم داده (Data Science Consultant)

متخصص داده جغرافیایی (Geospatial Data Specialist)

 

آشنایی با برخی از ابزار تحول دیجیتال

 

  • نرم افزارهای مدیریت منابع سازمان (ERP): این ابزار به مدیریت فرایندهای مختلفی مثل مدیریت مالی، منابع انسانی، تولید و زنجیره تامین کمک می کند.
  • سامانه های مدیریت ارتباط با مشتری (CRM): ارتباط با مشتریان به کمک در دست داشتن اطلاعات کافی و جمع آوری و تحلیل آنها در این سامانه انجام می شود و به سازمان کمک می کند تا استراتژی هایی جهت بهبود تجربه مشتری برنامه ریزی و پیاده سازی کنند.
  • سامانه های تجارت الکترونیک (e-commerce): در این سامانه ها محصولات و خدمات به صورت آنلاین به مشتریان ارائه می شود. فروشگاه های آنلاین، پرداخت آنلاین و سیستم های ارسال و تحویل در این دسته قرار می گیرند.
  • نرم افزارهای تجزیه و تحلیل داده (Data Analytics): نرم افزارهای تجزیه و تحلیل داده امور مربوط به جمع آوری، آنالیز و به دست آوردن نتایج معنادار را انجام می دهد. این داده ها در تصمیم گیری و بهبود عملکرد سازمان نقش موثری دارند.
  • سامانه اتوماسیون فرایند کسب و کار (BPM): در انجام اتوماتیک و بهینه فرایندها کمک می کند و شامل فرایندهای مدیریتی، عملیاتی و خدماتی می شوند.
  • سامانه های اینترنت اشیا (IoT): در این سامانه دستگاه ها و اشیا به اینترنت وصل می شوند و اطلاعات آنها جمع آوری و تحلیل می شوند. این داده ها به تصمیم گیری بهتر و بهبود عملکرد سازمان کمک می کنند.
  • سامانه های هوش مصنوعی (AI): هوش مصنوعی به سازمان ها کمک می کند تا فرایندها به صورت هوشمند و خودکار اجرا شوند. ربات های گفت و گو، سیستم های تصمیم گیری هوشند و تشخیص چهره هوشمند در این دسته قرار می گیرند.

در پیاده سازی استراتژی تحول دیجیتال ابزار مختلف بیشتری استفاده می شوند که شامل سامانه های ابری، سامانه هایی بر اساس بلاکچین و سامانه های مدیریت داده نیز می شود.

لزوم آگاهی بخشی و آموزش تحول دیجیتال

معمولا نوآوری و تغییر در سازمان ها با مقاومت از سوی تمام رده های سازمانی و ایجاد اختلال در فرایند های قبلی سازمان روبه‌رو می شوند. پیش از شروع و اقدام به ایجاد تغییرات سازمانی، آگاهی بخشی و آموزش تحول دیجیتال در سازمان ها امری ضروری است. پیشرفت فناوری و تغییرات سریع در محیط کسب و کارها مستلزم دانش دیجیتال از سوی کارکنان سازمان است.

با مقاومت و عدم پذیرش تغییرات از سوی افراد، فرصت های رشد سازمان تا حد زیادی محدود می شوند و علاوه بر آن ممکن است موجب عقب افتادن از سازمان های رقیب، بهینه نشدن خدمت رسانی به مشتریان و استفاده نکردن از فرصت های جدید نیز باشد.

در مسیر آگاهی بخشی و آموزش تحول دیجیتال، کارکنان سازمان فرصت دارند تا با تکنولوژی و ابزار جدید آشنا شوند و علاوه بر پیشرفت در دانش شغلی به توسعه فردی نیز دست یابند و از فناوری های نو در امور روزمره خود نیز استفاده کنند.

حکمرانی دیجیتال چیست؟

حکمرانی دیجیتال نتیجه پیاده سازی ابزار تحول دیجیتال در سازمان است که به مدیران و رهبران سازمان کمک می کند تا فرایندها و عملکرد سازمان را با استفاده از فناوری های دیجیتال تا حد بسیار زیادی بهبود بخشند. بلوغ داده از نتایج حاکمیت داده در هر سازمان و کسب و کار است. استفاده از داده ها و اطلاعات دیجیتال، به کار گیری ابزار تحلیلی داده و اعمال روش های جدید مدیریتی و ارتباط الکترونیک داخل سازمانی یا خارجی، از کاربردهای حکمرانی دیجیتال است.

مدیران سازمان ها در فضای حکمرانی دیجیتال ابزار بیشتری برای گرفتن تصمیمات بهتر در اختیار دارند و می توانند الگوها و روندهای مختلف را تشخیص دهند و آنها را تحلیل کنند و به نتایج بهتری برسند و حتی مشکلات و موانع را نیز زودتر شناسایی و آنها را برطرف کنند.

ارتباطات بهتر داخل و خارج از سازمان نیز با کمک ابزار الکترونیکی چون ایمیل، پیامک و ویدئو کنفرانس از نتایج مستقیم حکمرانی دیجیتال است. در این تحول انواع ارتباطات به صورت بسیار سریع و آسان برقرار می شوند. علاوه بر آن زمانی که برقراری ارتباط لحظه ای با صدا و تصویر میسر باشد، حس بهتری را در افراد به وجود می آورد و تعامل را برقرار می کند.

آشنایی با اصول تحول دیجیتال

انجام هر کار و ایجاد هر تغییری در امور روزمره سازمانی و کسب و کار یا تولید مستلزم توجه به مسائل خاصی است که به مرور زمان به اصول آن کار شناخته می شوند. اصول تحول دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیست و به صورت کلی عبارتست از:

  1. تمرکز بر مشتری: شامل شناخت مشتریان و نیازهای آنها و ایجاد بهترین تجربه مشتری
  2. استفاده از فناوری ای دیجیتال: شامل استفاده از ابزار تحلیل داده، ابر محاسبات، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و …
  3. تغییر فرهنگ سازمانی: آماده سازی سازمان برای پذیرش شامل آموزش مدیران و کارکنان
  4. تجمیع داده ها: تجمیع و تحلیل داده از منابع مختلف
  5. امنیت دیجیتال: آگاهی از خطرات و تهدیدهای امنیتی و انجام اقدامات لازم برای حفاظت از داده ها و اطلاعات سازمانی
  6. همکاری و اشتراک گذاری: ترویج فرهنگ همکاری و اشتراک گذاری داده و اطلاعات درون سازمانی توسط مدیران و کارکنان
  7. انعطاف پذیری: قابلیت تطبیق و سازگاری سازمان با فناوری های نو و اقدامات نوآورانه

آشنایی با استراتژی های این تحول نیازمند آگاهی بیشتر است که شما را به مطالعه در این زمینه دعوت می کنیم.

صفحه قبل 1 صفحه بعد